Groen

Antwoorden van Groen aan Hand in Hand tegen Racisme

De mening van Groen over de twee krachtlijnen en de voorstellen van Hand in Hand tegen racisme.

Krachtlijn 1: De overheid moet actief discriminatie en racisme bestrijden. Racisme is een misdrijf en de overheid mag dat niet ongestraft laten.

Groen is roerend eens met deze stelling. Racisme is een misdrijf; Racisme is - rechtstreeks of niet (via familie bijvoorbeeld) - fundamenteel pijnlijk. Weten dat je kinderen minder kans maken op de arbeidsmarkt, dat je door criteria die er niet toe doen structureel minder kansen krijgt, is onaanvaardbaar.

In het programma voor de verkiezingen werden volgende voorstellen opgenomen om de strijd tegen discriminatie en racisme op te voeren.

Er komen informatiecampagnes die slachtoffers en getuigen van discriminatie informeren over hun rechten en sensibiliseren om hiervan melding te doen bij de bevoegde instanties.
De proactieve aanpak van discriminatie wordt een topprioriteit van alle relevante inspectiediensten. Ze krijgen hiervoor specifieke bevoegdheden en onderzoeksinstrumenten om racisme en discriminatie aan te tonen of te weerleggen.
Er komt een decretaal kader voor de rechtsgeldigheid van specifieke opsporingsinstrumenten betreffende discriminatie. Dit maakt het makkelijker voor inspectiediensten, organisaties en individuen om een vermoeden van discriminatie aan te tonen of te weerleggen.
Om discriminatie aan te pakken, is naast een sensibiliserende aanpak, ook een controlerende en sanctionerende aanpak nodig. Net zoals in het Brussels gewest, start Vlaanderen met projecten rond de praktijktesten. Bij praktijktesten krijgen werkgevers (nep)sollicitanten over de vloer en kan de overheid nagaan of er gediscrimineerd wordt. Ze zijn nuttig om in dialoog te gaan met de werkgever, of kunnen als bewijsmateriaal dienen bij een eventuele juridische procedure. Bedrijven die hier slecht op scoren worden een eerste keer gesensibiliseerd en gewaarschuwd, een tweede keer volgen er onverbiddelijk sancties.
Alle bestaande publieke en private meldpunten waar discriminatie wordt gemeld (o.a. deze van de immo- en interimsector, VDAB en Actiris, ombudsdiensten, vakbonden, inspectie, onderwijsinstellingen e.a.) gebruiken het melding- en registratiesysteem Metis van het interfederaal centrum voor gelijke kansen en bestrijding van discriminatie en racisme.
Het Vlaams actieplan ter bestrijding van arbeidsgerelateerde discriminatie (ABAD) wordt geherwaardeerd tot een echt beleidsinstrument. Daarbij wordt de strijd tegen discriminatie een prioriteit voor de Inspectie Werk en Sociale Economie, met een ambitieus jaarlijks te halen aantal gerichte controles.

Krachtlijn 2: De overheid moet evenredige arbeidsdeelname afdwingen. Voor alle functies en op alle functieniveaus moeten mensen met een migratieachtergrond evenredig aan het werk. De overheid sluit daarvoor resultaatsverbintenissen af en bouwt sociale en diversiteitsclausules in met streefcijfers voor overheidsopdrachten en subsidies.

Wij zijn het eens met deze stelling. De werkloosheidscijfers liggen bij niet-EU-burgers schrikbarend hoog. Het beleid zet in op het positief stimuleren van diversiteit, maar de resultaten tonen aan dat dit niet volstaat. Discriminatie speelt in België een grotere rol dan in de buurlanden. Groen wil geen kansen meer laten liggen om een ongelijke behandeling van etnisch-culturele minderheden daadwerkelijk aan te pakken. We hebben in ons programma een aantal gerichte voorstellen geformuleerd.

Wat niet veel kost, is overtuiging en engagement. Groen pleit voor een Diversiteitspact tussen overheid en sociale partners. Vakbonden en bedrijfsleiders nemen diversiteitsbeleid effectief aan boord als een belangrijk objectief om te realiseren. Mensen in topfuncties spelen een belangrijke rol om al hun medewerkers te overtuigen van de meerwaarde van een diversiteitsbeleid.
Willen we de doelstellingen van Pact 2020 naar een evenredige werkzaamheidsgraad voor personen met een migratieachtergrond halen, dan moet dient het groeipad te worden verdubbeld. We concretiseren de afspraken in nieuwe, ambitieuze sectorale streefcijfers.
Evenredige arbeidsdeelname is maar mogelijk via een betere vertegenwoordiging van etnisch-culturele minderheden in alle tewerkstellingsmaatregelen, opleidings-, inschakelings- en loopbaaninstrumenten. Dit vergt concrete targets, een permanente monitoring en bijsturing van het beleid. Bij het doelgroepenbeleid en tewerkstellingsmaatregelen als de Individuele Beroepsopleiding (IBO) of stageplaatsen is de ondervertegenwoordiging van allochtonen onaanvaardbaar.
De middelen van het beleid voor Evenredige Arbeidsdeelname (EAD) worden herbestemd naar waar ze oorspronkelijk voor waren bedoeld: bevordering van de werkgelegenheid van ‘allochtonen’. Daarbij wordt overgeschakeld van inspannings- naar resultaatsfinanciering. De overheid voorziet dus in een sluitend controlesysteem om de verhoogde en blijvende in- en doorstroom van etnische minderheden vast te stellen.
De overheid maakt een diversiteitsbeleid met streefcijfers verplicht voor organisaties en bedrijven die subsidies ontvangen. Tegen 2020 moet 100% van de overheidsopdrachten binnen de Vlaamse administratie duurzaam zijn. Voor sociale en diversiteitscriteria is een inhaaloperatie nodig. Daarom worden concrete engagementen opgenomen in de managementinstrumenten (vb. beheersovereenkomsten) van de entiteiten. Opleidingsclausules en een verplicht actieplan evenredige arbeidsdeelname mét streefcijfers worden als bijzondere uitvoeringsvoorwaarde standaard toegepast bij aanbestedingen van grote werken en diensten. Sociale criteria worden ook mogelijk gemaakt in de gunningsfase van overheidsaanbestedingen zodat een bedrijf met een diverser personeelsbestand meer punten krijgt in de weging.
De overheid ondersteunt bedrijven in het implementeren van redelijke aanpassingen op het werk voor de erkende erediensten op het werk. Wanneer ze geen onevenredige last voor de werkgever inhouden, zijn onderhandelde aanpassingen een meerwaarde voor een succesvolle arbeidsintegratie van minderheidsgroepen.
Overheden worden koplopers inzake diversiteit

De Vlaamse overheid maakt zijn voorbeeldfunctie betreffende tewerkstelling van kansengroepen waar, met een geactualiseerd streefcijfer van 10% personeelsleden uit etnisch-culturele minderheden dat wordt verankerd in o.m. managementdoelstellingen en de beheersovereenkomst van Jobpunt Vlaanderen. Groen is tegen een verbod op het dragen van levensbeschouwelijke tekenen op school en bij openbare besturen.
Via het systeem van socio-economische monitoring is er een accuraat beeld van het aandeel personeelsleden, sollicitanten, stagiaires en jobstudenten met een migratieachtergrond in het personeelsbestand van de overheid.
Overheden leggen voor zichzelf en voor haar entiteiten streefcijfers vast voor stageplaatsen, startbanen, werkplekleren, tijdelijke en vervangingscontracten, sociale tewerkstellingsmaatregelen en andere werkervaringsmogelijkheden voor personen met een migratieachtergrond.
De selectiejury’s bij de aanwerving van overheidspersoneel zijn divers samengesteld om stereotype denkbeelden bij de selectie (zgn. statistische discriminatie) te voorkomen. De bestaande expertendatabank wordt hiervoor uitgebreid met gegevens van deskundigen op uiteenlopende werkterreinen met een migratieachtergrond.
Non-discriminatie- en diversiteitsclausules zijn opgenomen in de samenwerkingsovereenkomsten van personeelsdiensten van overheden met private arbeidsbemiddelaars die selectieopdrachten uitvoeren.

8. VDAB en Actiris maken van de tewerkstelling van etnisch-culturele minderheden een speerpunt (V, B)

De overkwalificatie van nieuw- en oudkomers wordt aangepakt via aangepaste loopbaanbegeleiding.
VDAB én de organisaties waarmee VDAB een tender afsluit, maken werk van interculturele competenties én evenredige arbeidsdeelname bij hun arbeidsmarktbemiddelaars.
In de nieuwe beheersovereenkomst van de VDAB wordt opnieuw een inhaaloperatie voorzien naar werkzoekenden uit de etnisch-culturele minderheden. Concreet betekent dit dat de oververtegenwoordiging van etnisch-culturele minderheden in opleidings- en tewerkstellingstrajecten weer wordt ingevoerd. Het streefdoel wordt verfijnd per kansengroep. En uitgebreid naar bijvoorbeeld de Individuele Beroepsopleidingen en opleidingscheques.
Het aantal inwerkingsconsulenten bij VDAB die worden ingezet voor anderstaligen op de arbeidsmarkt is ruim onvoldoende. Om aan de vraag tegemoet te komen moet hun aantal verdubbeld worden.

9. Lokale ondernemershuizen geven etnisch ondernemerschap een duw in de rug. De huidige maatregelen, subsidiekanalen en financieringskanalen voor KMO’s zijn onvoldoende bekend en bovendien erg complex. Des te meer voor ondernemers met vreemde roots. Ondernemerschap is echter een belangrijke strategie om sociale en economische integratie mogelijk te maken. (V, B)

De ondernemershuizen hanteren een aanpak op maat en een inclusieve aanpak waarbij speciale aandacht gaat naar het stimuleren en ondersteunen van etnisch ondernemerschap. Dat kan door aangepast taalgebruik, door consulenten met vreemde roots aan te werven, en door versterkte samenwerking met ondernemersorganisaties, VDAB en Syntra die in het verleden reeds projecten hebben opgestart.
De Vlaamse overheid vergemakkelijkt de gelijkschakeling van diploma’s en valoriseert Elders Verworven Competenties (EVC) om de toegang tot het ondernemerschap te vergemakkelijken.
Tenslotte zorgen we voor stimulansen om de stem van ondernemers met vreemde roots bij overheden en op het publieke forum te versterken.

10. Begeleiding van werkgevers bij het invullen van lang openstaande vacatures. Groen wil bedrijven met lang openstaande vacatures beter ondersteunen bij het invullen van deze posities. Waar nodig moet de aanwervingsdrempel lager liggen en/of moeten kandidaten intensief worden begeleid tijdens een inwerkperiode. Deze aanpak moet op korte termijn doelgroepen aan het werk helpen die nu het meest over het hoofd worden gezien bij rekrutering en selectie. In het bijzonder voor de tewerkstelling van etnisch-culturele minderheden moet dit een steun betekenen.

Hoe belangrijk weegt dit thema in de formatiebesprekingen voor een volgende Vlaamse en/of federale regering?

Voor Groen is de strijd tegen discriminatie een prioritair thema. Het moet letterlijk worden opgenomen in het Vlaams en federaal regeerakkoord. Versterkte inspectiediensten en het uitbreiden van opsporingsinstrumenten zijn daarbij heel belangrijk.

Ook de evenredige arbeidsdeelname moet volgens Groen in het Vlaams en federaal regeerakkoord worden opgenomen. Een veelzijdige aanpak is noodzakelijk. Bindende streefcijfers op sectorniveau, sociale clausules en doelgerichte tewerkstellingsmaatregelen zijn cruciale hefbomen om de arbeidsparticipatie te verhogen.